Van onze reporter te velde.

Een kerkhof te ver!

Onze wandelgroep op het verkeerde pad.

Miezerige motregen, schrale wind en een winterse temperatuur. Echt een weertje om te gaan wandelen op een kerkhof!

Toen tram 94 al flink op weg was naar zijn eindpunt, het kerkhof van Jette, kwamen we tot het besef dat we onze bestemming, het kerkhof van Laken, al voorbij waren. Nu ja, het was 13 november en niemand is ooit gehaast geweest om op het kerkhof terecht te komen. Wij terug dus. Gelukkig is er bij elk kerkhof wel een gezellige oase. Daar troffen we onze verkleumde wandelpartners uit Jette aan en zowaar ook een competente kerkhofgids (ook nuttig om niet verloren te lopen!). Nadat we ons moed ingedronken hadden begon het geleide bezoek aan dit vermaarde kerkhof. Eén iemand, overmand door kerkhofvrees, keerde nog op zijn stappen terug…….

Het kerkhof van Laken, ook wel het Père Lachaise van Brussel genoemd, is van oudsher de begraafplaats van alles wat in de stad naam en faam had. Le beau monde et les riches de Bruxelles quoi.Dure sierlijke beelden, monumentale grafmonumenten, twee namaak Keltische dolmengraven en « De Denker » van Rodin strijden er om de aandacht. Het atelier van de monumentenbouwers, het geslacht SALU (grootvader, vader en zoon hadden ook dezelfde voornaam, Ernest!), bevindt zich nog aan de ingang.

Het is ondoenlijk om hier alle namen te vernoemen van de belangrijke(…) en onsterfelijke (dachten ze toch) personen die hier de laatste rust vonden. Dichters, schilders, belangrijke figuren aan het Hof, de familie Vaxelaire (Gb-Inno-Bm), de eerste autopiloot die de fenomenale snelheid van 100km/u haalde…..

Een voorouder van onze koningin, generaals en burgemeesters, de allereerste minister van Financiën, de operadiva Malibran, Michel de Ghelderode (die ook stukken schreef voor ons marionettentheater Toone).

Architecten als Cluysenaar (Sint-Hubertusgalerij), Suys (die de Zenne overwelfde), Bortier (van de gelijknamige galerij), en zowaar, in een justitiepaleisachtig bouwseltje in de schaduw van het gigantische monument voor Emile Bockstael (juist, die van het pleintje), onze vriend….DE SKIEVE ARCHITECT.

Ook de twee, elk 250 meter lange ondergrondse begraafgangen zijn een bezoekje waard. Uitzonderlijk kregen we tevens toegang tot de van binnen fraai beschilderde kapel van O-L-V van Laken, een overblijfsel van de oude kerk en een eeuwenoud bedevaartsoord.

We staken ook nog iets meer op over ons Koningshuis. De overblijfselen van Leopold I, die protestant was, mochten niet door de katholieke kerk om bijgezet te worden in de crypte.Typisch Belgisch compromis, er werd dan maar een gat gemaakt in een zijmuur van de kerk! Die sloeber liet ook nog op 50-jarige leeftijd het Stuivenbergpaleis bouwen voor zijn 18-jarige minnares. Pikant detail: voor de schijn werd ze uitgehuwelijkt aan een baron die toevallig kort daarop belast werd met een hoogstbelangrijke en langdurige koninklijke opdracht in het buitenland…..

Van liefde (?) gesproken. De harten van onze vrouwelijke wandelaars gingen sneller kloppen bij een bezoekje aan de “liefdestoren”. De echtgenoot van de vrouw die hier begraven ligt liet een torenmonument bouwen met een ingenieus gat in de bovenbedekking. Elk jaar, rond 21 juni, tovert de zon die in het gat schijnt op de schemerige wand naast de afbeelding van de vrouw een groot geel hart tevoorschijn. Als dat geen eeuwige liefde symboliseert!

En voor wie dacht dat Halloween voor ons een modernistisch feest is nog dit. Onze Keltische voorouders (vandaar die dolmengraven?) dachten dat eind oktober de zielen van al de overledenen (Allerzielen!) hun aardse woonplaats weer in bezit wilden nemen. Maskers, vermommingen, kleuren, lawaai en kaarsen in uitgeholde bieten moesten dienen om dit te beletten!

Om in te gaan tegen dit bijgeloof vond de kerk er niets beter op dan het feest van Allerheiligen, dat oorspronkelijk in mei gevierd werd, te verschuiven naar 1 november en Allerzielen van 1 naar 2 november.

Maar het zit ons blijkbaar in de genen! De Ieren, echte Kelten, die door hongersnood massaal uitweken naar Amerika, hielden het gebruik in ere. Daar vonden ze evenwel geen bieten om uit te hollen maar wel pompoenen. Vanuit Amerika kwam dit gebruik terug naar ons. De cirkel is rond.

Het is halfvijf, de bel rinkelt, het kille kerkhof wordt gesloten.

De terugtocht kan beginnen. Niet vergeten om af te stappen aan de halte “Kleine Zavel”!

André